آخوندی حجت را تمام کرد: لطفا بوق نباشیم!

“روابط عمومی، بوق وزارتخانه نیست” این سخن یک منتقد رسانه ای یا استاد دانشگاه نیست بلکه این تعبیر یک “مدیر ارشد دولتی”، یعنی عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی است که روز گذشته در یک کنفرانس روابط عمومی‌خطاب تمامی‌روابط عمومی‌ها، بیان شده است؛ سخنی که باید آن را بر سر در هر روابط عمومی‌نصب کرد.

در یازدهمین کنفرانس بین المللی روابط عمومی که روز گذشته، 27 مهرماه به همت موسسه کارگزار روابط عمومی، در هتل المپیک برگزار شد، دکتر یونس شکرخواه، استاد علوم ارتباطات اجتماعی که به نام پدر ارتباطات دیجیتال هم شناخته شده است، ششمین جایزه پدر علم روابط عمومی‌(دکتر نطقی) را دریافت کرد. نکته جالب در این مراسم، تاکید وزیر راه و شهرسازی بر دو موضوع بسیار مهم است:

1- وزیر راه و شهرسازی خود را به عنوان یکی از شاگردان دکتر شکرخواه استاد ارتباطات و روابط عمومی‌معرفی کرد.
2- وزیر راه و شهرسازی به عنوان یک مدیر ارشد دولتی اشاره کرد که روابط عمومی‌ها نباید بوق تبلیغاتی باشند.

گزاره‌های اول و دوم با یکدیگر پیوند نزدیکی دارند؛ چرا که شکرخواه، استاد به روز و به قول امروزی‌ها آپدیت ارتباطات است که بسیاری از مدیران کنونی روابط عمومی‌و اطلاع رسانی که تخصص شان با حرفه شان مرتبط است، مستقیم و یا غیر مستقیم از شاگردان ایشان بوده اند و البته اشاره آخوندی به شاگردی شکرخواه با توجه به سن و سال و سوابق هر دو، نشان از نگاه فروتنانه وزیر نیز دارد.

نکته دیگر اینکه دکتر شکرخواه از جمله اساتید ارتباطات و روابط عمومی‌است که در عمل ثابت کرده است: “روابط عمومی‌بوق نیست” و نگاه نقادانه صاحبنظران، رسانه‌ها و مخاطبان یک سازمان به مدیران ارشد، میانی و سرپرستی یک سرمایه است.

توصیه کوتاه اما مهم وزیر راه و شهرسازی را چه خطاب به زیرمجموعه‌های خود در وزارتخانه و خصوصا حوزه‌های مختلف حمل و نقل اعم از ریلی، جاده ای، دریایی، هوایی و سایر حوزه‌های مرتبط بدانیم و چه آن را به تمامی‌روابط عمومی‌ها و وزارتخانه‌های دولتی و نیز بخش خصوصی تسری دهیم، حاوی پیام ارزشمندی در موضوع تقویت اطلاع رسانی و ارتباط بین روابط عمومی‌و رسانه است.

روزنامه نگاری در کشور ما حدودا قدمتی 180 ساله دارد و روابط عمومی‌نیز بیش از نیم قرن است که پا به عرصه ظهور گذاشته و البته سال‌هایی را بعد از انقلاب با توجه به آنچه ماهیت غربی اش خوانده شد، در خاموشی گذرانده است. نکته جالب توجه اینکه بسیاری از متولیان روابط عمومی‌چه در آمریکا به عنوان پایه گذار این رشته و چه در ایران، خود پیش از راه اندازی یا حضور در عرصه روابط عمومی، روزنامه نگار بوده اند.
از این رو، درک متقابل جایگاه روابط عمومی‌و رسانه هم برای فعالان رسانه ای و هم برای کارگزاران روابط عمومی‌حایز اهمیت است.

با این حال، به نظر می‌رسد ما ایرانیان عصر حاضر، شیوه‌های نقدپذیری و حتی نقادی یعنی نقد کردن را به درستی نیاموخته ایم. گاهی چنان تیشه به ریشه افراد یا موضوعی می‌زنیم که گویی هیچ اقدام مثبتی در این عرصه انجام نشده و بیشتر از آن، بسیاری اوقات روابط عمومی‌ها، آن چنان نگاهی تدافعی و واکنش گرانه، در مقابل یک نقد سازنده و اصولی که کاملا مستدل ارایه شده، دارند که گویی مقامات عالی یک وزارتخانه یا سازمان دولتی یا هر دستگاه و نهاد خصوصی، مبرا از خطا هستند و بدتر از همه اینکه به قول وزیر راه و شهرسازی، مسیر بوق تبلیغاتی و روابط عمومی‌تبلیغاتی را که در ادبیات روابط عمومی‌از آن به عنوان روابط عمومی‌تمجیدگرانه یاد می‌شود، طی می‌کنند.

با این حال باید پذیرفت هنوز نقادی در کشور ما، از سوی سازمان‌ها خصوصا نهادهای دولتی، چندان تاب آورده نمی‌شود همان گونه که برخی از فعالان رسانه ای نیز ادبیات نقد کردن را به درستی فرانگرفته اند لیکن یکی از ویژگی‌های سازمانی هر روابط عمومی، شفاف سازی صحیح عملکردها و اطلاع رسانی آن به طور جامع و دقیق به مخاطبان است تا از بروز هرگونه شایعه و بحران در سازمان پیشگیری کند.

پاسخگویی و ارایه جوابیه‌های مستدل به نقدهای رسانه ای از دیگر وظایف روابط عمومی‌هاست نه اینکه از رسانه‌ها مخصوصا رسانه‌های الکترونیک – که امروزه گسترش یافته اند – بخواهند خبر یا مطلب درج شده را از خروجی خود حذف کند یا تغییر دهد! و یا با اعمال فشار به دلیل وابستگی‌های مالی رسانه‌ها، به قول آخوندی، آنها را نیز مانند خودشان به بوق تبلیغاتی سازمان تبدیل کنند. برخلاف تصور، این موضوع نه به سود سازمان است و نه به نفع رسانه گرچه در ظاهر امر، هر دو به گونه ای از آن منتفع می‌شوند.

این سخن، یعنی اینکه روابط عمومی‌ها بوق تبلیغاتی نباشند، به این مفهوم نیست که مدافع سازمان خود نباشند بلکه مدافع بودن را به درستی تعریف کنند. گاهی اوقات دفاع از سازمان و مدیر، نقد کردن وی است نه تمجید از وی. در هنگام بروز بحران یا اعتراض، عذرخواهی کردن و اطلاع رسانی شفاف، مسیر درست است نه پنهان کردن و توجیه کردن. همان گونه که رسانه‌ها نیز نباید بوق تبلیغاتی گروه‌هایی باشند که برخلاف منافع و مصالح عمومی‌جامعه حرکت می‌کنند.

روابط عمومی‌ها، باید پیشتاز راه انتقاد و آزادی باشند و از سخنگویی صرف سازمان به مشاور زبده مدیران تغییر جهت دهند تا در گرو این خصوصیت مهم، اصلاح و بهبود عملکرد و رضایت مخاطبان حاصل شود.

بر اساس تحقیقات انجام شده در حوزه اطلاع رسانی، یکی از مهم ترین مشکلات روابط عمومی‌ها در سازمان‌ها، نگرش نامناسب مدیر ارشد سازمان به فعالیت روابط عمومی‌و عدم شناخت وی از کارکردهای اطلاع رسانی است. خوشبختانه آخوندی نشان داده است از این دسته مدیران نیست و با این سخن، حجت بر مدیران روابط عمومی‌تمام است.

انتظار می‌رود اکنون که جناب آخوندی خود را شاگرد دکتر شکرخواه می‌داند و مشخصا اعلام می‌کند “روابط عمومی‌بوق وزارتخانه و تبلیغات نیستند”، روابط عمومی‌ها نیز همسو با نگرش این مدیر فهیم و بادانش دولتی در عرصه اطلاع رسانی، حرکت و پیشتازی نمایند. ضمن سپاس از همه تلاشگران این عرصه، بار دیگر یادآور می‌شود: لطفا بوق نباشیم!

منبع: تین نیوز