اصول تشخیص نظرسنجی‌های معتبر

اصول تشخیص نظرسنجی‌های معتبر گزارشی است که ازسوی شورای ملی نظرسنجی عمومی‌(آمریکا) منتشر و توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ترجمه و منتشر شده است. متن کامل این گزارش با هدف استفاده پژوهشگران در دسترس قرار می‌گیرد.

این نوشتار نظرسنجی‌های افكار عمومی‌را جزء لاینفك پوشش خبری می‌داند که از ارزش خبری بالایی برخوردارند.مطابق این یادداشت، انتشار یافته‌های یک نظرسنجی غیرحرفه‌ای، تفسیر بیشازحد یا گمراهکننده از یافته‌های نظرسنجی و مستندات ضعیف نظرسنجی‌ها ازجمله مشکلات هستند. به همین دلیل تأکید می‌کند که نحوۀ گزارش‌دهی خبرنگاران از نظرسنجی‌ها باید دقیق و محکم باشد. در این راستا نویسندگان 20 پرسش را جهت شناخت نظرسنجی علمی‌از غیرعلمی‌و یا شبهعلمی، مطرح و درمورد ابعاد و تفهیم آن ازجمله نتایج و شیوه‌های عملکرد مجریان نظرسنجی، اعم از ساختار و نحوۀ سؤالات تا زمان و مکان پرسشگری و مباحث جانبی، توضیحاتی داده‌اند.

این پرسش‌ها موارد زیر را شامل می‌شود:

1. چه کسی نظرسنجی را انجام داده است؟

2. چه کسی هزینۀ نظرسنجی را پرداخت کرده و چرا انجام شده است؟

3. چند نفر برای نظرسنجی مصاحبه شدند؟

4. پاسخگویان چگونه انتخاب شده‌اند؟

5. پاسخگویان از کدام منطقه (ملت، ایالت یا منطقه) یا کدام گروه (معلمان، حقوقدانان، رأیدهندگان دموکرات و غیره) انتخاب شده‌اند؟

6. آیا نتایج براساس پاسخ‌های کلیۀ افرادِ مصاحبهشده است؟

7. چه کسی باید مصاحبه می‌شد و نشد؟ آیا نرخ پاسخ اهمیت دارد؟

8. نظرسنجی چه زمانی انجام شده‌ است؟

9. مصاحبه‌ها چگونه انجام شده است؟

10. نظرسنجی در اینترنت یا شبکۀ جهانی وب چیست؟

11. منظور از خطای نمونه‌گیری برای نتایج نظرسنجی چیست؟

12. چه کسی مقدم است؟

13. چه عواملی دیگری میتوانند نتایج نظرسنجی را منحرف کنند؟

14. چه سؤالاتی مطرح شده است؟

15. سؤالات به چه ترتیب مطرح شده است؟

16. نظرسنجی‌ القایی چیست؟

17. چه نظرسنجی دیگری با این موضوع انجام شده است؟ آیا همین حرف‌ها را می‌زنند؟ اگر آنها متفاوت هستند، چرا متفاوت هستند؟

18. رأی‌پرسی چیست؟

19. چه چیز دیگری لازم است در گزارش نظرسنجی درج شود؟

20. حالا که تمام سؤالات را مطرح کرده‌ایم و جواب‌ها به نظر خوب می‌رسند، آیا باید نتایج را گزارش کنیم؟

نویسندگان این نوشتار معتقدند به‌رغم وجود برخی مشکلات، پیمایش افکار عمومی‌اگر به‌درستی انجام شده باشد، هنوز هم به‌عنوان بهترین ابزار سنجش عینیِ وضعیت دیدگاه‌های مردم مطرح است.