انتشار 53 امین شماره فصلنامه کارگزار روابط‌عمومی

53 امین شماره فصلنامه کارگزار روابط عمومی‌توسط موسسه کارگزار روابط عمومی‌و انتشارات کارگزار روابط عمومی‌در 104 صفحه رنگی منتشر شد.

به گزارش شارا، در بخشی از سرمقاله این شماره که به قلم مهدی باقریان نوشته شده، آمده است: “بدون تردید برگزاری و موفقیت کنفرانس بین المللی روابط عمومی‌ایران بدون مشارکت جامعه شریف روابط عمومی‌و بهره مندی از تجربه‌ها و ایده‌های ناب شاغلان روابط عمومی‌امکان پذیر نیست. به همین دلیل دبیرخانه کنفرانس، از امسال آموزش مهارتهای کاربردی را در قالب ارایه ایده‌ها و الگوهای کاربردی و جدید در دستور کار خود قرار داده است. این موضوع زمانی اجرایی می‌شود که شاغلان روابط عمومی‌هم، رغبت و استقبال بیشتری از خود نشان بدهند.

اطمینان داریم مزیت افزایش کیفیت ناشی از برگزاری چنین رویدادهایی بسیار چشمگیرتر از 15 دوره قبل خواهد بود. به همین دلیل دبیرخانه کنفرانس روابط عمومی‌در نظر دارد شانزدهمین دوره این رویداد را با محوریت تجربه محوری برگزار نماید. این امر به ما در راستای ارائه رویدادی با کیفیت بالا کمک شایانی خواهد کرد.”

در بخش گفتگو، دکتر حسن بشیر دبیر کمیته علمی‌کنفرانس به بررسی اهداف، موضوعات و دستاوردهای کنفرانس پرداخت.

استاد دانشگاه امام صادق ‌(ع) در این گفتگو درباره‌ جایگاه روابط‌عمومی‌ها با تاکید بر سه عامل تاثیرگذار تعامل، تبادل و تداوم اطلاعات اظهار کرد: روابط عمومی‌ها ارگان واحدی هستند که فعالیت‌های آنان نیازمند انسجام، همکاری و آرمانگرائی واقع‌بینانه است. این وضعیت بدون نوعی از «تعامل دائمی» میان همدیگر امکان‌پذیر نیست.

بشیر درباره‌ تعداد کنفرانس‌هایی که تاکنون برگزار شده و چه دستاوردی داشته است؟ توضیح داد: ایجاد رشد و تحول در هر زمینه علمی‌و اجرایی نیازمند نوعی از تعامل، تبادل و تداوم اطلاعات علمی‌و تجربی است. بدون این سه عامل اساسی نمی‌توان به یک سطح قابل قبولی از رشد و تحول علمی‌و اجرایی رسید. ۱۵ کنفرانس گذشته در این زمینه گام‌های بلندی را برداشته‌اند که می‌توان ادعا کرد «جریان زنده روابط عمومی» در کشور، تا اندازه زیادی مدیون این کنفرانس است.

“پروفسور جیمز گرونیگ” استاد روابط عمومی‌دانشگاه مریلند در مقاله “چگونه روابط عمومی‌را اندیشه زایی کنیم؟” بر این نکته تاکید می‌کند: “اندیشه زایی، تفکر منطقی و سیستماتیک درباره مفاهیم، تعاریف، معیارها و رابطه موجود میان آنهاست. پژوهشگران با تفکیک و توصیف مشکلات در واقع شروع به اندیشه زایی می‌کنند- نظری و کاربردی- که نیازمند مطالعه است. سپس به گونه ای منطقی می‌اندیشند که چگونه مشکل را با تعریف یک مفهوم که معمولا متغیر وابسته نامیده می‌شود، حل کنند.

بود یا نبود این متغیر وابسته مشکل را تعریف می‌کند. در مرحله سوم، متغیرهای غیروابسته ای که تأثیری منطقی بر متغیر وابسته دارند را مشخص می‌کنند. متغیرهای غیروابسته را می‌توان به گونه ای تغییر داد که بر متغیر وابسته تأثیرگذارند و بدین ترتیب مشکل رفع شود. بیشتر این اندیشه زایی‌ها در سطح انتزاعی و تئوریک صورت می‌گیرند. اگر پژوهشگران پیش از ارزیابی چیزی به صورت تئوریک درباره آن نیاندیشند، ارزیابی آنان معمولا کم ارزش یا فاقد ارزش خواهد بود- به غیر از ارزیابی برای ارزیابی.”

“اهمیت برنامه ریزی در روابط عمومی” اثر “کریگ میاموتو و ران اسمیت” از جمله مقالاتی است که در این نشریه منتشر شده است: “برنامه‌ریزی روابط عمومی‌یک رویکرد مثبت‎ است و به‌خوبی دیدگاه نظام‌مند و کلی سازمانها را ترسیم می‎ کند. مشاهده‌ سازمان از نظر یک “سیستم باز”، مفهومی‌مهم در زمینه‎ برنامه‌ریزی روابط عمومی‌است، زیرا در سیستم باز، سازمان را یک ارگانیزم یا نهادی زنده با مرزها، ورودی‌ها، خروجی‎ها، گذرگاهها و بازخوردهای کافی از جانب محیط‌های بیرونی و درونی می‌دانند که می‌تواند با ایجاد تغییرات متناسب و به‌موقع، به حیاتش ادامه دهد. ”

مقاله “الگوی کاربردی مدیریت آسیب شناسی ارتباطات درون سازمانی” که به همت دکتر احمد یحیایی ایله ای (مدرس و مشاور روابط عمومی) و مهندس بهنام صیفوری (رئیس روابط عمومی‌شرکت فجر انرژی خلیج فارس) تهیه شده در اصل یک مطالعه موردی است که در شرکت فجر انرژی خلیج فارس انجام شده است.

در پایان محققان نتیجه می‌گیرند: “اجرای پژوهش آسیب شناسی ارتباطات درون سازمانی در شرکت فجر انرژی خلیج فارس که با همکاری این شرکت انجام گرفته است شاید یکی از اولین پروژه‌های آسیب شناسی ارتباطات درون سازمانی در ایران باشد که بر اساس یک مدل بومی‌انجام پذیرفته و توانسته راهکارهایی مناسب برای بهبود روابط درون سازمانی بیابد.

نکته مهم این است که محققان با انجام این پژوهش توانسته اند یک مدل قابل قبول به عنوان راهکار کلی و ده راهکار کلیدی برای حل آسیبها و مشکلات ارتباطات درون سازمانی ارایه دهند که می‌تواند برای سایر سازمانهای ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.”

در مقاله “نظام ارتباطی، برنامه ریزی و توسعه در ایران؛ ارائه یک چارچوب” تالیف “مسعود طوفان” دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی‌تهران مرکزی و مدرس ‌دانشگاه (نویسنده مسئول)، “قادر باستانی” دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی‌تهران شمال، روزنامه نگار و مدرس دانشگاه و “محمدحسن داد” دکترای انرژی دانشگاه آیندهوون هلند، کارشناس امریه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یزد، تلاش شده است که نظام ارتباطی، برنامه ریزی و توسعه در ایران مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

در بخشی از این مقاله آمده است: “نظام ارتباطی، به عنوان سازوکار الحاقی به برنامه‌های توسعه برای تحقق اهداف برنامه به یک نیاز و البته راهبرد جدی مبدل شده است. تجربه انتخاب اولین سخنگوی لایحه بودجه 97 و نیز شکل گیری امواج بی سابقه اجتماعی و رسانه ای در جریان تصویب برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی‌ایران نشان داد دشواری همراه ساختن افکار عمومی‌با اهداف مورد نظر کمتر از دقت و حساسیت در تهیه محتوای برنامه‌ها نیست و بی توجهی به برقراری یک نظام ارتباطی صحیح با ذینفعان می‌تواند پذیرش عمومی‌و موفقیت هر برنامه ای را تحت تاثیر قرار دهد.

این مقاله می‌کوشد با بکارگیری نظریه‌های ارتباطات جمعی و با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، ضمن بیان دلایل بی توجهی برنامه ریزان به سازوکارهای الحاقی رسانه ای در برنامه‌های توسعه کشور، با ارائه یک چارچوب عملی، جایگاه پیوست رسانه ای را در تغییر نگرش و همراهی عمومی‌با برنامه‌های توسعه ای را تبیین نماید. تعریف پیوست رسانه ای و مراحل آن، اهمیت ارتباطات رسانه ای، پیشینه و آسیب‌های کنونی فقدان پیوست رسانه ای در برنامه‌های توسعه کشور، ارائه مدلی برای الحاق پیوست رسانه ای به برنامه‌های توسعه، تولی گری و چگونگی سازوکار اجرایی آن از دیگر موضوعاتی است که در این مقاله مورد توجه قرار می‌گیرد. “

دکتر “عباس خسروانی” در مقاله “نقش روابط عمومی‌در مستندسازی بحران” تلاش می‌کند به این موضوع بپردازد که نقش هر یک از واحدها در این زمینه چیست و به خصوص روابط عمومی‌در این زمینه چگونه می‌تواند به مستندسازی بحرانها بپردازد؟

در چکیده این مقاله آمده است: “مانایی هر فعالیتی در گرو ثبت و مستندسازی آن است و هر فعالیت ثبت شده ای می‌تواند بخشی از تاریخ یک سازمان، اعم از خدماتی یا تولیدی را برای بهره مندی آیندگان محفوظ نگاه دارد. فعالیت و عملکرد سازمانها در مواقع بحران و حادثه یکی از این موارد است. بررسی بحرانهای گذشته در کشور نشان می‌دهد که هر بار بحرانی رخ می‌دهد، هزینه‌های مالی و اقتصادی بیشتری نسبت به گذشته به بار می‌آورد که صرف بازسازی و بازآوری زیرساختها، شریانها و جبران همه خسارتها می‌شود. وجود چنین نارسایی، بیشتر از اینکه ضعف عملکرد مهندسی و مدیریتی و تکنولوژی را آشکار سازد، نبود دانش مدیریت سانحه به دلیل فقدان یک نظام مستندسازی را یادآور می‌شود. در عملیات امداد و نجات و مدیریت بحران مستندسازی می‌تواند دانش، مهارت، تجربه و قدرت نقش‌آفرینی سازمانهای درگیر و نیروهای آنان را نشان داده و تحلیل و تفسیر و بازخوانی عملیات می‌تواند توان برنامه‌ریزی و قدرت هدایت و مدیریت آنان را ارتقا بخشد و در نهایت منجر به اثربخشی بیشتر آنان در عملیاتهای بعدی شود.

به نظر می‌رسد ما در سازمانها به جنبش همگانی مستندسازی نیاز داریم که روابط عمومی‌باید پیشران این جنبش باشد. بسیاری از فعالیتها، تکرار کارهایی است که در گذشته انجام شده است و مقدار زیادی از بهره وری اقدامات ما کاهش یافته است. باید برای این بحران یا مسئله چاره ای اندیشید.”

“شاکر خفایی” رئیس روابط عمومی‌و امور بین الملل شرکت پالایش نفت تبریز در مقاله “نقش روابط عمومی‌در استقرار مسئولیت اجتماعی با تاکید بر: شرکت پالایش نفت تبریز” بر این نکته اشاره می‌کند. “امروزه به دلیل تقاضای فزاینده جهت ارزش آفرینی برای ذینفعان و در همان حال، روند رو به رشد پیچیده شدن کسب و کارها در محیط جهانی و توانایی افراد و رسانه‌ها برای انتشار فوری موفقیتها، شکستها و کجرویها، اعتبار و محبوبیت بنگاهها با دقت و سرعت بیشتری در معرض ارزیابی قرار می‌گیرد. حفظ جایگاه نام و برند سازمانی، بیشتر از هر زمان دیگری ارزشمند شده است و به عملکرد سازمان در جنبه‌های گوناگون اقتصادی، انسانی، محیط زیستی و جامعه گره خورده است.

با درک این مهم، شرکت پالایش نفت تبریز برای شناسایی و پاسخگویی به نیاز ذینفعان، خلق و حفظ برند، دستیابی به اهداف توسعه پایدار و کسب موفقیت در بازار به شدت رقابتی، طرح تحول و تعالی سازمانی سیستم مدیریت خود را بر اساس مدل علمی‌AMIF / MAMIF آغاز نموده است. این مدل در صدد تحول مدیریت سازمان از مکتب کلاسیک به مکتب یادگیری و نیز خواهان تعالی مدیران به تراز مکتب یادگیری مدیریت است.

بر مبنای این مدل، آرمان مشترک مدیران شرکت، برنامه ریزی استراتژیک و نقشه استراتژی سازمان طراحی شده و برنامه ریزی عملیاتی شرکت تدوین گردیده است. سپس، بر مبنای آن با تدوین 6 هدف کلان، 40 هدف کمی‌و 132 برنامه و پروژه، سازمان به سمت آرمان تدوین شده خود که همان «پیشرو پالایشگاههای منطقه خاورمیانه با اعتبار جهانی» است؛ حرکت نموده است.

جهت گیری اصلی در این مسیر با تکیه بر استراتژی «بهبود فضای کسب و کار با تاکید بر ارزش آفرینی و مسئولیت اجتماعی»، تعیین گردیده است. در این رویکرد جامع، ارتباطی معنادار میان ترجیحات ذینفعان و مسائل دارای اهمیت برای توسعه کسب و کار برقرار شده است. در نتیجه، اهداف کلیدی علاوه بر موارد اقتصادی، شامل موارد مهم در جنبه‌های منابع نسانی، جامعه و محیط زیست نیز هستند.

آنچه که در این چارچوب به عنوان رکن اصلی در تعریف و اجرای برنامه‌ها و پروژه‌ها لحاظ شده است، داشتن تعامل دو سویه و ارتباط موثر با ذینفعان کلیدی در هر حوزه است. بدین ترتیب می‌توان از قابلیتها و ظرفیتهای طرفین جهت ارزش آفرینی مشترک بهره گرفت تا به طور همزمان در مسیر پیشرفت و موفقیت گام برداشت. بی تردید، مدیران و کارکنان شرکت، پیشران این تغییر و تحولات بنیادین هستند. در نتیجه، تلاش برای درونی کردن پایه‌های اصلی مکتب یادگیری مدیریت در تفکر و رفتار ایشان (شامل تفکر سیستمی، مدلهای ذهنی، آرمان مشترک، یادگیری تیمی‌و قابلیتهای شخصی)، به عنوان زمینه اصلی برای تجلی قابلیتهای بالقوه نامحدود منابع انسانی مورد تاکید قرار گرفته است.

یکی دیگر از مصادیق مهم این رویکرد جامع در مدیریت سازمانی، جهت دهی به مشارکتهای اجتماعی شرکت، به سمت تعریف و اجرای برنامه‌های مشترک توانمندسازی برای جامعه محلی همجوار است. بدین ترتیب، پالایشگاه تبریز به عنوان عضوی از جامعه در کنار سایر ساکنین و اعضای آن دیده می‌شود و ایشان نیز، دغدغه‌هایی همچون توسعه بلند مدت کسب و کار، حفظ اشتغال، تداوم رونق اقتصادی و ایجاد شرایط مناسب برای کارکنان را درک کرده و تصویری شفاف تر و کاملتر از نام و برند سازمان در ذهن ایشان شکل می‌گیرد. این درک مشترک و متقابل، گامی‌مهم و رو به جلو برای ایفای نقشی موثر در توسعه پایدار جامعه و محیط اطراف محسوب می‌شود.”

گفتنی است بخشی از این ویژه نامه 104 صفحه ای، به پرونده زندگی حرفه ای پروفسور باقر ساروخانی پدر علم جامعه شناسی ارتباطات اختصاص دارد.

فصلنامه کارگزار روابط عمومی «به صاحب امتیازی و مدیرمسوولی مهدی باقریان و با سردبیری زهرا بابازاده گان» منتشر می‌شود.