به يك روابط‌عمومی متاورسی تبديل شويم
شبكه جهاني وب همه عرصه‌ها به‌ويژه عرصه روابط‌عمومی را متحول كرد، اما اين‌كار به‌روشي انجام شد كه بسياري سي‌سال پيش چنين چيزي را به‌طوركامل پيش‌بيني نمي‌كردند. ما در طول اين سال‌ها بارها و بارها شاهد تحولات مختلف بوده‌ايم و نسبت به پذيرش آن محتاط و دچار شك‌وترديد شديم. طبيعي است كه خيلي زود نتوانيم “متاورس” را باور كنيم و به‌همين دليل نظرهاي موافق و مخالف زيادي در محافل مختلف مطرح مي‌شود و عده‌اي آن را نمايشي و غيرواقعي تلقي مي‌كنند و عده ديگري با آغوش باز به استقبال آن رفته و تلاش مي‌كنند با برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري از مزيت‌ها و ارزش افزوده آن بهره بيشتري ببرند.
براي نمونه، تنها در دهه 1990 بود كه «اينترنت در معرض استفاده عموم مردم قرار گرفت و بيست سال پيش بود كه شركت‌ها و كسب‌وكارها فهميدند كه داشتن يك وب‌سايت براي بهبود ارتباطات‌شان ضروري است؛ و اجازه بدهيد در مورد اينكه چقدر طول كشيد تا شبكه‌هاي رسانه‌اي اجتماعي فراگير شوند فعلا صحبت نكنيم.
از بسياري جهت‌ها مي‌توان متاورس را جانشين اينترنت و اينترنت‌موبايل امروز دانست كه با ظهور اينترنت 5جي، هوش مصنوعي و پردازش ابري مي‌تواند تجربيات دل‌انگيز و يكپارچه و ارزان‌قيمتي را با تكيه به فناوري‌هاي واقعيت مجازي و واقعيت افزوده و از طريق وسايل ارتباطي متنوع براي ما رقم بزند.
به‌همين دليل هم هست كه بسياري از صاحب‌نظران پيش‌بيني مي‌كنند كه به‌زودي متاورس به بخشي ضروري و حياتي براي تمام كسب‌وكارهاي جهان تبديل خواهد شد» (indianadscompany, 2022).
متاورس به‌عنوان يك دنياي ديجيتالي فراگير از تركيب واقعيت مجازي، واقعيت افزوده و اينترنت تشكيل شده است كه در آن كاربران در يك جهان ديجيتال زندگي مي‌كنند.
متيو بال، نظريه‌پرداز و شريك مديريت شركت سرمايه‌گذاري خطرپذيرEpyllion Industries، در مقاله‌اي در فوريه 2021 در وب‌سايت خود گفت: «در حال‌حاضر، ما در آستانه اينترنت بعدي هستيم».
«چه زماني مي‌توانيم انتظار ديدن آن را داشته باشيم؟» (اسنايدر، 1401).
«شايد بعضي از شما “پلتفرم زندگي دوم” را به‌ياد داشته باشيد كه چند سال قبل خبرساز شد اما به علل مختلف ناكام ماند و از برخي زمينه‌ها شبيه به متاورس بود، اما قضيه متاورس كاملا متفاوت است به‌ويژه بعد از همه‌گيري كوويد-19 و گرايش روزافزون عموم مردم به استفاده از هر چيزي با استفاده از ابزارهاي ديجيتال كه بستر بسيار خوبي را براي گسترش همه‌جانبه متاورس ايجاد نمود و همه اين‌ها نشانه‌هاي محكمي است براي تاييد پتانسيل‌هاي عظيم متاورس در بازتعريف نحوه تعامل ما با مصرف‌كنندگان» (پيناس، 1401) و همه گروه‌هاي ذينفع و همه طرف‌هاي ارتباط.
مارك زاكربرگ، مديرعامل متا (فيس‌بوك سابق) كه به‌تازگي نام‌گذاري شده است، تخمين مي‌زند كه پنج تا 10 سال طول مي‌كشد تا ويژگي‌هاي كليدي متاورس به جريان اصلي تبديل شود. اما جنبه‌هايي از متاورژن در حال‌حاضر وجود دارد. سرعت پهناي باند فوق‌العاده سريع – كه ممكن است، هدست‌هاي واقعيت مجازي و جهان‌هاي دایمي آنلاين هميشه فعال هستند، حتي اگر براي همه قابل دسترسي نباشند.» (اسنايدر، 1401)
ايزابل پري، مدير تكنولوژي شركت بايت در مورد متاورس چنين نوشته است: «متاورس، دنيايي است پر از پتانسيل‌هاي بازاريابي نوآورانه، از خريدهاي زنده و فروشگاه‌هاي مجازي گرفته تا نمايش‌هاي مد و معرفي محصول‌هاي جديد و توليد محتوا و ارتباطات رسانه‌اي و همچنين توكن‌هاي غيرقابل تعويض كه راه را براي ورود متاورس به عرصه اقتصادهاي واقعي هموار مي‌سازد و واقعيت آن است كه اين دنياي هيبريدي واقعي/ مجازي تقريبا بي‌انتهاست و به‌همين دليل هم هست كه زمان آن فرا رسيده تا كسب‌وكارها نگاه جدي‌تر و پيش‌رويي براي ورود به حوزه متاورس پيدا كنند.» (پيناس، 1401)
پرسشي كه در اينجا بايد بدان پاسخ داده شود اين است كه آيا روابط‌عمومی مي‌تواند از اين دنياي مجازي به‌عنوان يك عامل تغييردهنده قواعد بازي و تعيين‌كننده در آينده استفاده كند؟
متاورس چه معنا و مفهومي براي حرفه‌اي‌هاي روابط‌عمومی دارد؟ ظرفيت‌هاي متاورس براي روابط‌عمومی‌ها كدامند؟ چرا متخصصان روابط‌عمومی بايد متاورس خاص خودشان را بسازند؟ چه كسي آن را خواهد ساخت؟
اگر از دريچه عينك‌هاي واقعيت افزوده و هدست‌هاي واقعيت مجازي (البته فعلا) به دنياي آينده كه روابط‌عمومی به‌طور قطع بخش مهمي از آن خواهد بود نگاه كنيم خواهيم ديد متاورس همين‌الان، بخشي از زندگي حرفه‌اي متخصصان روابط‌عمومی شده است.
اگر شما به‌عنوان متخصص روابط‌عمومی جزو «آن دسته از افرادي هستيد كه با شگفتي و هيجان به آنچه در متاورس در حال رخ‌دادن است» نگاه مي‌كنيد، بايد حتما از خود بپرسيد آيا روابط‌عمومی مي‌تواند از اين دنياي مجازي جديد به‌عنوان يك عامل تغييردهنده قواعد بازي و تعيين‌كننده در آينده استفاده كند؟ «و پاسخي كه به اين پرسش خواهيد داد نقطه آغازي است براي جستجو و كنكاش در دنياي متاورس و متمركز كردن تلاش‌هاي‌تان براي تعيين هويت جديدتان به بهترين شكل ممكن … پس هوشيار باشيد و خودتان را به‌روزرساني كنيد تا از اين قافله شتابان باز نمانيد» (پيناس، 1400).
«تكنولوژي با سرعتي سرسام‌آور در حال پيشرفت است و بسياري از پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته در فيلم‌هاي فانتزي علمي‌تخيلي در حال تحقق يافتن است. وقتي مارك زاكربرگ اعلام مي‌كند كه شركت فيس‌بوك به يك “شركت متاورسي” تبديل شده است، ما بايد به‌طور دقيق بفهميم كه متاورس چيست و چه معنايي براي روابط‌عمومی خواهد داشت» (دارن نورث ايست، 1400).
بله، هم‌اكنون راه‌هاي خلاقانه بسياري وجود دارند كه متخصصان روابط‌عمومی مي‌توانند با استفاده از فناوري‌هاي موجود از آن استفاده نمايند. سايت coinbound، در اين زمينه توصيه‌هاي مهمي را مطرح كرده كه با كمي تغيير به‌عنوان حسن ختام اين مدخل آن را مرور كرده و تلاش مي‌كنيم از همين امروز با استفاده از برخي از اين توصيه‌ها، واقعا وارد دنياي متاورس شويم و به يك “روابط‌عمومی متاورسي” تبديل شويم:
* كارتان را با توليد محتوا با استفاده از واقعيت افزوده شروع كنيد، مثلا جلد كتاب‌ها را با كمك واقعيت افزوده براي خوانندگان، جذاب‌تر و ملموس‌تر كنيد.
* از واقعيت مجازي در جريان برگزاري رويدادها و گردهمايي‌هاي پلتفرمي استفاده كنيد مثلا با استفاده از AltSpace VR و Facebook Horizon
* با اينفلوئنسرها و شركاي خود براي ورود به متاورس مذاكره كنيد.
* از فناوري واقعيت افزوده براي تهيه محتواي روابط‌عمومی بهره ببريد و آنها را با روزنامه‌نگارها و مخاطبان‌تان به‌اشتراك بگذاريد.
* تمام اخبار مربوط به متاورس را براي آگاهي خود و مخاطبان‌تان دنبال كنيد.
* با روزنامه‌نگاران، گزارشگران، تحليلگران و تمام كساني كه اخبار مربوط به واقعيت مجازي و واقعيت افزوده و متاورس را پوشش مي‌دهند، تعامل مستمر داشته باشيد (Coinbound, 2021).
متخصصان روابط‌عمومی مي‌توانند «ايده‌هاي منحصربه‌فردشان را براي ورود به متاورس و پيشرفت در آن بيازمايند و خود را به‌عنوان پيشگامان دنياي متاورس معرفي كنند و دوراني جديد» را در روابط‌عمومی رقم بزنند.
روابط‌عمومی‌ها از طريق فضاهاي مختلفي كه متاورس به كمك تكنولوژي‌ها و فناوري‌هاي مختلف ايجاد و در اختيار آنها قرار مي‌دهد مي‌توانند بهتر و بيشتر با مخاطبان و مشتريان خود ارتباط برقرار كرده و با آنها تعامل و همكاري داشته باشند.
تشويق مشاركت، شفافيت ديتايي، آفرينش يك سفر هدفمند، توليد محتواي تعاملي، ايجاد روابط عميق، جديد، ماندگار و عاطفي، پشتيباني از مصرف‌كنندگان، بهره‌مندي از مزاياي پرشمار توليد تحليل‌هاي واقعي و دقيق در مورد مخاطبان و گروه‌هاي مختلف ذينفع، همه و همه از جمله فرصت‌هايي است كه متاورس در اختيار متخصصان روابط‌عمومی قرار مي‌دهد.