پنج فصل “فنون روابط‌عمومی” در يك كتاب خواندنی!

بسياري از دعواهايي كه اين روزها و هميشه تاريخ جريان داشته است، بين كساني است كه احساس مي كنند طرف مقابل، رئيس آن ها، مدير بالادستي و يا مديران ارشد آن ها را درك نمي كند. همين احساس مي تواند در سوي مقابل وجود داشته باشد.

همين كه گفته مي شود كارشناسان و مديران روابط عمومي كار خودشان را بلد نيستند و يا اين كه مطرح مي شود براي كار در حوزه روابط عمومي نياز به تخصص خاص و مهارت ويژه اي نيست از همين دست حرف ها و اتهاماتي است كه انگار پاياني ندارد. البته اين پايان نداشتن به مفهوم پاسخ نداشتن نيست و بدان خواهيم پرداخت.

در سوي مقابل آن هم اين موضوع مطرح مي شود كه در روابط عمومي و بخصوص روابط عمومي دولتي در ايران مديران ارشد و تصميم گير، ارج و قرب لازم را براي مديران، كارشناسان و همكاران خود در روابط عمومي قائل نيستند.

همين موضوع باعث شده است دربرنامه ها و گردهمايي ها و همايش ها يا گفت و گوهاي دنياي مجازي اين اختلاف و يا دعواي به اصطلاح بي پايان ادامه داشته باشد و يا در صحبت هايي بين همكاران جداگانه و گفت و شنودهاي بين مديران به نوعي ديگر اين موضوعات مطرح باشند. چنين ذهنيتي باعث شده است كه معمولا مديران و تصميم گيران ارشد روابط عمومي همكاران و يا مديران روابط عمومي خود را به همايش ها، كارگاه ها و دوره هاي آموزشي و تخصصي كه برگزار مي شود گسيل دارند و بگويند: فلاني برو يك چيزي يادبگير.

در سمت مقابل هم معمولا در واكنشي متقابل كه گاه در جلسات رسمي هم مطرح مي شود، گفته مي شود كه جاي مديران ارشد و تصميم گير روابط عمومي در اين جلسات و برنامه هاي آموزشي خالي است. ما كه كارمان را بلديم! اين مديران ارشد و تصميم گير دستگاه ها و سازمان ها هستند كه بايد بيايند و چيزي ياد بگيرند.

اين موضوع چنان جايگاهي پيدا كرده است كه حتي سخنرانان اين همايش ها، كارگاه هاي آموزشي و گردهمايي هاي علمي و تخصصي نيز معمولا اين نكته را بر زبان مي آورند كه كاش در كنار مديران و كارشناسان روابط عمومي مديران ارشد و تصميم گير سازمان هم حضور داشتند.

اما واقعيت چيست؟ چه كسي مقصر است؟ چرا بايد اين جنگ و دعوا بهانه اي براي نپرداختن مسائل و مشكلات واقعي اين حوزه باشد. چه كسي بايد گام اول را بردارد؟

آيا ما در اين ماجرا دوباره درگير همان بحث فلسفي مرغ و تخم مرغ نشده ايم. آيا تا زماني كه هر دو طرف اقدامي براي تقويت بنيه علمي و تخصصي خود نكرده اند اتفاقي در اين زمينه خواهد افتاد. دليل درهم آميختگي نقش ها و وظايف اين دو گروه در اين ماجرا چيست؟

شايد بتوان گفت كه در اين مسئله هم مانند هر مسئله ديگري هر دو سوي اين معادله نقش دارند و هر كدام بايد براي تقويت بنيه علمي، تجربي و مهارتي خود گام هاي لازم را بردارند.

نكته ديگر در همين خصوص اين است كه با وجود چنين شرايطي هستند مديران موفق روابط عمومي كه در هماهنگي كامل كار تخصصي خود را در سازمان و دستگاه مربوطه به پيش مي برند و اتفاقا موفق هم هستند و مديران ارشد و تصميم گير سازمان و نهاد هم از آنان حمايت و پشتيباني مي كنند. اين موضوع نشانگر اين امر است كه آن دعواي گفته شده در اول صحبت دعوايي اصيل و واقعي نيست و گر چه ممكن است هر دو سوي قضيه دلايل و استدلال هاي خاص خودشان را داشته باشند، اما اين گونه نيست كه بتوان در سايه چنين موضوعي، شانه از ايفاي مسئوليت خالي كرد.

امروزه دانش روابط عمومي و مهارت ها و فنون مطرح در آن به عنوان يك رشته تخصصي و حرفه اي جايگاه خاص خود را دارند و همان گونه كه در هيج رشته و حرفه ي ديگري نمي توان بدون دانستن اصول و فنون آن موفق شد، توفيق دراين حوزه هم در گرو دانستن همين فنون و كسب مهارت هاي ذهني و عملي لازم است تا كارها در چارچوب خاص خود پيش برود و اگر از ان اصول بي اطلاع و يا بدان بي تفاوت باشيم، طبيعي است كه مشكلات موجود تا هميشه ادامه خواهد داشت.

يكي از راهكارهاي پيشنهادي در اين خصوص كه مي تواند به اين دعوا كمي جهت و جريان ببخشد تا پاياني خوش داشته باشد، تقويت مهارت ها و آشنايي مديران روابط عمومي و همچنين آشنايي و آگاهي اجمالي مديران ارشد و تصميم گير در سازمان هاي مختلف از فنون روابط عمومي است.

موضوع و فصل مشتركي كه مي تواند به مديران و كارشناسان روابط عمومي كمك كند تا مسائل حوزه خود را را به درستي درك كنند و در عمل نيز بتوانند اثرات سازنده اي از كار خود را در سازمان نشان دهند. متقابلا نيز اگر مديران ارشد و تصميم گيران موثر در سازمان هاي مختلف از چند و چون فنون روابط عمومي اطلاع و آگاهي داشته باشند، بهتر و بيشتر مسائل اين حوزه را درك كرده و با همكاران و مديران و كارشناسان خود وفاق و هم نظري بيشتري خواهند داشت.

فنون روابط عمومي چه اطلاعاتي به ما مي دهند؟

با آشنايي با فنون روابط عمومي مي توانيم با مفاهيم و كليات اين حوزه يعني كاربردهاي اصطلاح روابط عمومي، نقش هاي روابط عمومي وتعاريف مطرح درآن آشنا شويم.تعاريفي كه بنياد تحقيق و آموزش روابط عمومي در سال 1975، بيانيه مكزيك در سال 1978، خبر روابط عمومي در سال 1983، گرونيك و هانت در سال 1983، انجمن روابط عمومي آمريكا در سال 1988 و كاتليپ و سنتر در سال 1969 از روابط عمومي ارائه كرده اند در زمينه آشنايي مخاطبان با تعاريف مطرح و موثر روابط عمومي بسيار سازنده خواهد بود.

آشنايي با فنون ارتباطات ميان فردي

معمولا ارتباط گران يك سازمان از فنون و تكنيك هاي گفتاري، نوشتاري و يا ديداري و يا تركيب ياز همه آن ها در جهت نيل به اهداف خود بهره مي برند و پيام هاي خود را از طرق مختلف به عموم مخاطبان انتقال مي دهند و ضمنا از نظرات و خواست هاي آنان آگاه مي شوند.

انتخاب ابزارهاي ارتباطي مي بايست بر مبناي ميزان اثر گذاري، نيازهاي مخاطبان، زمان و منابع يباشد كه در دسترس هستند و لازم است در انتخاب اين ابزارها ارتباطي، موثرترين راه براي دست يابي به اهداف مورد نظر انتخاب و طي شود.

در اين رابطه مي توان از مصاديق زير براي بيان انواع فنون ارتباطات ميان فردي نام برد.گردهمايي، نمايشگاه، نظام پيشنادها، بازديد، سخنراني، برگزاري جلسات، فراهم كردن ديدار و ملاقات، برگزاري مسابقات، اهداء جوايز ، برپايي ضيافت هاي گوناگون و . . . از جمله اين فنون موثر و كارآمد هستند.

آشنايي با فنون سازماني موثر

سازمان ها براي تحقق اهداف ارتباطي و انساني خود، مجموعه اي از فنون و رسانه هاي سازماني را به خدمت مي گيرند. البته اين موضوع بدين معنا نيست كه فنون سازماني صرفا كاربرد درون سازماني داشته باشند، اما بكارگيري اين مجموعه فنون و تاكتيك هاي روابط عمومي مي تواند در قالب روابط عمومي يكپارچه به مراتب اثر بخشي بيشتري داشته باشد.

در همين زمينه فنون پر كاربرد وتاثيرگذار سازماني عبارتند از:

كتاب كه مي تواند در قالب كتابچه؛ نشريه هاي سازماني مكتوب و خبرنامه هاي گوناگون باشد. راديو،تلويزيون، ديدارهاي رسانه اي، نگارش مقالات، ضيافت هاي مطبوعاتي و . . . از ديگر اين فنون سازماني مفيد هستند.

از فنون اينترنتي بيشتر بدانيم

ظهور فن آوري هاي ارتباطات، سبب تغييرات مهمي در عملكرد و فعاليتهاي روابط عمومي شده است. روابط عمومي ها با مجهز شدن به انواع و اقسام امكانات سخت افزاري و نرم افزاري، بسياري از كارهاز روزمره خودشان را از طريق همين فن آوري ها و امكانات انجام م يدهند و چنين فضايي باعث اثربخشي بيشتر سازمان هايي شده است كه مي توانند از اين امكانات و ظرفيت ها بهره بيشتري داشته باشند.

برخي از اين فنون موثر و پر كاربرد درزمينه فنون اينترنتي عبارتند از:

وب سايت، وبلاگ، فرصت هاي تلفن همراه، نامه هاي الكترونيكي و چند رسانه اي، نشر الكترونيك، رسانه هاي آنلاين، تلويزيون هاي ديجيتال و الكترونيكي، پادكستينگ و . . .

فنون تبليغي كدام ها هستند؟

تبليغ در تعريف حرفه اي آن يعني معرفي درست، حقيقي و منطبق بر واقعيت كالا و خدمات يكي از ابزارهاي كارآمد روابط عمومي است.معمولا در انتخاب فنون تبليغاتي سه موضوع اصلي كاربرد، رسانه مناسب و تاثير گذاري نقش و جايگاه مهمي دارند كه توجه بدان مي تواند هرتبليغي را اثر گذارتر و مقرون به صرفه تر كند.

در فنون تبليغي مي توان از تبليغات چاپي مانند: روزنامه ها، مجلات و ديگر نشريات؛ تبليغات پخشي مانند: راديو، تلويزيون، سينما، ماهواره، تبليغات اينترنتي و تبليغات محيطي مانند: بيلبوردها، رسانه هاي پرتابل، تابلوهاي ديواري، لمپست، پوسترها و مواردي از آن دست نام برد.

كتاب فنون روابط عمومي چه مي گويد؟

در همين ارتباط كتاب فنون روابط عمومي نوشته مهدي باقريان كه چاپ اول آن درسال 1393 به بازاركتاب عرضه شده و با ويرايش زهرا بابازادگان توسط انتشارات كارگزار روابط عمومي منتشر شده است مي تواند منبعي مفيد در اين زمينه باشد.

دراين كتاب و در پنج فصل فنون روابط عمومي به صورت مصداقي و كابردي به شرح زير ارائه شده است.

فصل اول، تصويري از فنون ارتباطات ميان فردي ارائه مي دهد. فصل دوم به بررسي فنون سازماني مي پردازد. فنون رسانه اي از ديگر فصول كتاب است كه سازمان را به يك بازيكن موثر تبديل مي كند. بخش چهارم مشتكل بر فنون اينترنتي است كه در باره روش هاي مختلف توزيع ديجيتالي اطلاعات مفيد يارائه مي دهد وآخرين فصل كتاب نيز به فنون تبليغي اختصاص يافته است.

نكته جالب اين كه نويسنده در پيشگفتار كتاب اشاره كرده است،آن چه در كتاب ذكر شده است هيج كدام نقطه پايان يك فن خاص نيست و مي تواند با توجه به مقتضايات و شرايط روز جايگاه خاص خود را داشته باشد، اما به عنوان محورهايي كه از تجارب و دانش اين حوزه برخواسته است، قابل استفاده است و در عين حال نويسنده اين آمادگي را دارد تا در صورت نياز به حرف خواننده و مخاطب خود گوش بسپارد و آن را اصلاح و يا تكميل كند.

نويسنده كتاب و انتشارات كارگزار روابط عمومي در آدرس هاي زير شنواي پيشنهادات و پاسخگوي سوالات خوانندگان كتاب هستند.