زندگینامه حرفهای مهدی باقریان
اشاره
مهدی باقریان دانش آموخته دانشگاه اصفهان است و بیش از سی سال است که به عنوان نویسنده و محقق روابطعمومي در این حوزه فعالیت میکند. وی کار حرفهای خود را با مدیریت روابطعمومي دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی در اواخر سال ۱۳۷۰ آغاز کرد و در سال ۱۳۷۶ به عنوان عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان روابطعمومي انتخاب گردید.
او که به عنوان «کارشناس برتر روابطعمومي ایران» در سال ۱۳۷۶ انتخاب شده بود، موفق شد لوح تقدیر و تندیس کتاب سال را به خاطر تالیف کتاب «فلسفه روابطعمومي کاربردی» از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند.
باقریان به عنوان اولین و تنها دارنده اعتبارنامه متخصصان روابطعمومي در ایران (APR) شناخته میشود و این اعتبارنامه را در سال ۱۳۸۷ از موسسه روابطعمومي مالزی دریافت کرد.
وی با پایهگذاری انجمن جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي به عنوان مبدع و هیئت موسس و هئیت مدیره این انجمن و مشارکت در برگزاری اولین و دومین کنگره جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي، موفق شد در سال ۱۳۹۱ نخستین جایزه ممتاز جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي را از دست نخست وزیر مالزی دریافت نماید.
اندیشههای وی در کتابها (33 عنوان)، مقالات و یاداشتهایی که طی سالاهای طولانی فعالیت در این حوزه منتشر کرده، تبلور پیدا کرده است.
باقریان همچنین مدیریت ترجمه و انتشار بیش از 130 عنوان کتاب منجمله «دایره المعارف روابطعمومي» در دو جلد نفیس در ۱۸۰۰ صفحه و «فرهنگ جامع واژگان روابطعمومي» را به عهده داشته است.
راهاندازی نخستین «شبکه اطلاعرسانی روابطعمومي ایران» تحت عنوان«شارا» (www.shara.ir) هم از دیگر اقدامات وی در حوزه روابطعمومي و ارتباطات است که از سال ۱۳۹۰ راهاندازی شد و در همین مدت کوتاه توانست جایگاه خوبی را به خود اختصاص دهد.
در خصوص صلاحیتهای حرفهای وی در طول ۳۰ سال گذشته، او تهیه و تنظیم و انتشار نخستین «سرود روابطعمومي» در ایران، بنیانگذاری جایزه دکتر حمید نطقی پدر روابطعمومي ایران (۱۳۸۳)، برگزاری دومین دوره کنگره و جوایز ممتاز جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي / ۱۸ آذر ۱۳۹۱، راهاندازی پایگاه اطلاعرسانی کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران به عنوان تنها سایت دو زبانه روابطعمومي در ایرا (ICPR)، برگزاری نخستین دوره آموزشی اینترنت در روابطعمومي در ایران، برگزاری نخستین همایش بینالمللی روابطعمومي دو (PR 0.2)، برگزاری نخستین همایش زن و روابطعمومي/ ۱۷مهرماه ۱۳۹۲، برگزاری نخستین همایش بررسی نقش روابطعمومي در صنعت بانکداری/ ۲۵مرداماه ۱۳۹۴، پیشنهاد بنیانگذاری نشان عالی روابطعمومي و برگزاری نخستین و دومین دوره آن در تالار وحدت با همکاری انجمن متخصصان روابطعمومي در سالهای ۱۳۹۲و ۱۳۹۵، برگزاری پنج رخداد ملی بررسی مسائل و چالشهای روابطعمومي ایران از سال ۱۳۹۵ تا 1400، انتشار سالنامه تخصصی روابطعمومي ایران، انتشار نخستین تمبر روابطعمومي در ایران، ارایه نخستین گواهینامه بینالمللی روابطعمومي به شرکتکنندگان اولین کنفرانس بینالمللی روابطعمومي در ایران (۱۳۸۳)، برگزاری نخستین همایش و جشن روابطعمومي در تالار وحدت با همکاری انجمن متخصصان روابطعمومي در سالهای۱۳۹۲ و ۱۳۹۵، برگزاری مراسم گرامیداشت سالروز تولد صنعت روابطعمومي در جهان در ایران، برگزاری نخستین نمایشگاه توانمندیها و دستاوردهای روابطعمومي ایران در مجلس (1394)، برگزاری 18 دوره کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران از سال 1383 تا سال 1400، عضویت در هیأت داوری جشنوارهها و همایشهای علمیدر حوزه ارتباطات و روابطعمومي، انجام بیش از 120 پروژه پژوهشی و مشاورهای را عهدهدار بوده است.
باقریان همچنین به عنوان رییس انجمن متخصصان روابطعمومي در طرح و ایده تهیه «بسته پیشنهادی روابطعمومي ایران»، «منشور اخلاقی روابطعمومي»، «شیوه نامه انتخاب و انتصاب مدیران روابطعمومي» و ارایه یک «تعریف بومیاز روابطعمومي» نقش و همکاری ارزندهای داشته است.
باقریان به عنوان یک نویسنده و متخصص در حوزه روابطعمومي شناخته شده است و علاوه بر ریاست انجمن متخصصان روابطعمومي در چند دوره متوالی، مدیرعامل انتشارات کارگزار روابطعمومي، عضو هیئت مدیره انتشارات ارتباطگستر هزاره ریحانه و مدیرمسئول و سردبیر دو نشریه تخصصی در حوزه روابطعمومي با عناوین ” کارگزار روابطعمومي” و “مدیریت روابطعمومي ” را در کارنامه فعالیتهای حرفهای خود به ثبت رسانده است.
آغاز با نوشتن
مهدی باقریان بیش از 30 سالی است که در حوزه روابطعمومي و ارتباطات تنفس میکند و حالا 23 سالی از روزهایی که به عنوان جوانی جویای نام کارش را به عنوان کارشناس روابطعمومي شرکت رادیاتور ایران درسال 1372 آغاز کرد می گذرد. او همان سال ها به عضویت شرکت تعاونی مطبوعات ایران درآمد و کم کم برای نوشتن درباره روابطعمومي، حضورش در رسانه ها و بخصوص مطبوعات را توسعه داد.
“بازنگری در مفهوم روابطعمومي” از اولین مقالاتی بود که نوشت و در روزنامه ایران در سال 1376 به چاپ رسید. این در حالی بود که وی در سال1371 به دلیل انتشار مقاله ای با عنوان «نقش سرمایه داری جهانی در تکوین صهیونیسم» برنده جایزه بینالمللی مسجدالاقصی شده بود.
“روابطعمومي کانون ارتباط”، “نیک و بد مدیریت کلان روابطعمومي در ایران”، “روابطعمومي، دولت و امنیت پرسش”، “مدیر روابطعمومي اندیشمند”، “روابطعمومي در ایران و سوءمدیریت ها”، “نظریه های جدید روابطعمومي”، “سیمای روابطعمومي در نظام آموزش عالی کشور” و “روابطعمومي محض؛ حدود و کرانه های آن” از دیگر مقالات و یاداشت های نخستین وی بود که در همان سال ها در روزنامه های کثیرالانتشار و مجلات تخصصی کشور منتشر شدند. تجربه مدیریت روابطعمومي دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی که تا سال 1385 تداوم داشت سال های پرباری را برای ارتباط بیشتر وی با رسانه ها و مدیریت در حوزه روابطعمومي به همراه داشت.
روابطعمومي؛ آغازی برای همیشه
باقریان از سال 1372 تا 1375 سردبیری و مدیریت فنی نشریه “شریف” (وابسته به دانشگاه صنعتی شریف) را هم بر عهده داشت و در همان سال سردبیری مجله علمی “کیفیت” و مدیریت فنی “خبرنامه وزارت فرهنگ و آموزش عالی” را هم تجربه کرد. سردبیری نشریه “کتاب نصیر”(کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی خواجه نصرالدین طوسی) و مشاوره عالی ماهنامه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و دانشجویی “نگاه دانشجو” نیز در همان سال ها توسط وی تجربه ای موفق بود.
او که به عنوان “کارشناس برتر روابطعمومي ایران” در سال 1376 از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده بود، موفق شد لوح تقدیر و تندیس کتاب سال را به دلیل تالیف کتاب “فلسفه روابطعمومي کاربردی” از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند.
دریافت نخستین اعتبارنامه بینالمللی متخصصان روابطعمومي
مهدی باقریان با تشکیل انجمن متخصصان روابطعمومي به عنوان عضو هیت مدیره این انجمن به عضویت آن درآمد و در سال های 1388 و 1389 و همچنین 1394ریاست این انجمن را برعهده داشته است و در همه سالها تلاش کرده است در اعتلای روابطعمومي مشارکت فعال داشته است.
فعالیتهای وی با پایه گذاری انتشارات کارگزارروابطعمومي در سال 1380 وارد فاز جدیدی شد و انجام اقدامات حرفهای و اساسی در حوزه ارتباطات در دستور کار او در این انتشارات قرار گرفت و انتشارات تخصصی کارگزار روابطعمومي شامل کتابهای تخصصی روابطعمومي و همچنین فصلنامه “کارگزار روابطعمومي” و دو فصلنامه “روابطعمومي الکترونیک” آغاز به کار کرد.
باقریان به عنوان اولین و تنها دارنده اعتبارنامه متخصصان روابطعمومي در ایران(APR) این اعتبارنامه را درسال1387دریافت کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در همین ارتباط و در گزارشی نوشت: برای اولین بار یک ایرانی موفق به دریافت اعتبارنامه بینالمللی متخصصان روابطعمومي (ای.پی.آر) شد.
به گزارش ایرنا، “انتشارات روابطعمومي مالزی” این اعتبارنامه حرفهای را به پاس تلاش های مستمر مهدی باقریان در عرصه روابطعمومي کشورمان روز دوشنبه در آیینی که با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران در مالزی، معاون دانشگاه بینالملل اسلامی مالزی و تنی چند از شخصیت های علمی و فرهنگی دو کشور به وی اعطا کرده است.
اعتبارنامه متخصصان روابطعمومي موسوم به “ای.پی.آر” به مصداق گواهینامهای حرفهای برای کارشناسان روابطعمومي است که به منظور شناسایی دست اندرکاران دارای قابلیت و تجربه کاری طراحی شده است.
این اعتبارنامه در سال ۱۹۶۴ توسط انجمن روابطعمومي آمریکا ابداع شده و اخذ آن منوط به قبولی در امتحانات شفاهی و کتبی و داشتن دستکم پنج سال تجربه در حرفه روابطعمومي است.
باقریان به عنوان مبتکر ارتباطات بینالمللی روابطعمومي، در دوره های متوالی به عنوان دبیرکل کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران به فعالیت مشغول بوده و در زمان حاضر علاوه بر مدیر عاملی انتشارات کارگزار روابطعمومي و سردبیر چند نشریه تخصصی، همچنین سمت دبیرکلی انجمن متخصصان روابطعمومي کشورمان را نیز داراست. وی در طول دوره فعالیت حرفهای خود کتابهای بسیاری را در حوزه روابطعمومي به رشته تحریر درآورده است. (خبرگزاری جمهوری اسلامی ۰۵/۰۹/۸۷)
تدوام موفقیت های بینالمللی
وی با پایه گذاری “انجمن جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي” به عنوان مبدع و هیئت موسس و هئیت مدیره این انجمن و مشارکت در برگزاری اولین و دومین “کنگره جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي”، موفق شد در سال 1391 نخستین “جایزه ممتاز جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي” را از دست نخست وزیر مالزی دریافت کند.
وی پس از دریافت این جایزه و با نوشتن مقاله ای باعنوان «درک قدرت تجاری روابطعمومي در ایران» نظراتش را در خصوص سرمایه گذاری در روابطعمومي در ایران و بازده بسیار مثبتی که درپی دارد در روزنامه پرتیراژ “همشهری” منتشر کرد.
باقریان در این مقاله از یک طرف تلاش میکند ارزش «روابطعمومي» را به خوانندگان نشان دهد و از طرف دیگر، بر این مساله تاکید دارد که در دنیای امروز، عملکرد خوب به تنهایی کافی نیست بلکه عرضه آن نیز به همان اندازه اهمیت و ارزش دارد.
همچنین این مقاله به ارزش دیگری نیز می پردازد و آن، «اعتماد، ارتباطات و شهروندمحوری» است. این مقاله تاکید میکند که امروز، جامعه جهانی از «شکاف عمیق ارتباطات» و “بحران اعتماد” رنج می برد. توجه به ارزش های اخلاقی و نیازهای جامعه بشری درآینده، اجتناب ناپذیر است.
در پایان، نگارنده با تبیین اهمیت و جایگاه جغرافیای تجاری ایران، نشان می دهد که روابطعمومي و تلاش های نسل جدید روابطعمومي میتواند نقش بسزایی در تبدیل شدن ایران به یکی از کشورهای پیشرفته و قدرتمند دنیا داشته باشد.
از دیگر فعالیتهای این کارگزار ساعی و پر تلاش حوزه روابطعمومي و ارتباطات، امضا تفاهمنامه های بینالمللی و از جمله امضای نخستین تفاهمنامه همکاری بینالمللی روابطعمومي ایران بین انتشارات کارگزار روابطعمومي و “کمپانی گلوبال تائیتیم” (ترکیه) و امضای نخستین تفاهمنامه بینالمللی با “انتشارات روابطعمومي مالزی”، “انجمن روابطعمومي اندونزی” و “آکادمی بازاریابی کره جنوبی” بود که مقدمه ای برای اقدامات بینالمللی انتشارات کارگزار روابطعمومي از جمله برگزاری هفت دوره “آموزش روابطعمومي در مالزی”، برگزاری دو نوبت “کنگره جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي” در ایران و مالزی و 18 دوره برگزاری “کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران” تا سال 1400 است.
تبلور اندیشه های یک کارگزار
اندیشه های وی در کتابها، مقالات و یاداشت هایی که طی سالاهای طولانی فعالیت در این حوزه منتشر کرده است،تبلور پیدا کرده است که از جمله درمقاله ای با عنوان “روابطعمومي محض؛ حدود و کرانه های آن” می توان در خلال نگاه تبارشناسانه وی به روابطعمومي با این اندیشه ها بیشتر آشنا شد.
وی در بخشی از این مقاله می نویسد: “… روابطعمومي مانند همه دانشهای بشری از میان «نیاز» و «اندیشه» انسان سر برکشید تا به کمک او بشتابد و سهمی در پیشرفت داشته باشد.
روابطعمومي- از همان ابتدا- عهد کرد که به انسان دروغ نگوید و پاسدار ارزشهای اخلاقی، اجتماعی و سازمانی او باشد. روابطعمومي به این خاطر، رسالت مزبور را پذیرفت و ارزش فردنگرانه را دور ریخت که به سهم خود از اضطراب عمیق انسان بکاهد و به تاخت و تازهای قدرت لگام بزند.
روابطعمومي زمانی که انسان در برابر سیل اجحافها و دروغ پراکنیهای سودجویان عاجز مانده بود، پا به عرصه حیات گذاشت و ارزشهایی تازه آفرید و به انسان متذکر شد که باید در مقابل رفتارهای منفعت طلبانه و سودجویانه و فردگرایانه واکنش نشان داد.
روابطعمومي، واکنشی است به محرکهای سلبکننده آسایش انسان؛ محرکهایی که توانست و میتواند انسان را به «افیون مصرف و لذتجوییهای جنونآمیز» سوق دهد و میان او و فضایل اخلاقی فاصله زیادی ایجاد نماید”.
خدمات مشاوره ای و حرفهای
باقریان با کسب تجربیات حرفهای و عملی در طول سال های طولانی فعالیت، اندوخته های خود را بی دریغ در اختیار مدیران و سازمانهای مختلف قرار داده است و طی این سال ها به عنوان مشاوری آگاه و امین به مراکز و سازمانهای مختلف و از جمله به عنوان مشاور روابطعمومي و رسانهای “دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی”، عضو شورای مشورتی روابطعمومي ایران (اداره کل تبلیغات و اطلاعرسانی معاونت مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 84-1383)، دبیری دوره های مختلف “جشنواره ملی انتشارات روابطعمومي” تا سال 1400، رییس و عضو هیات داوران گزینش برترین های “اولین نمایشگاه نشریات روابطعمومي وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی” خدمت کرده است و در ادامه فعالیتهای اجرایی خود برای نشان دادن جایگاه و توانمندی های روابطعمومي ایران، نخستین “نمایشگاه توانمندی ها و دستاوردهای روابطعمومي ایران”را در مجلس شورای اسلامی برای آشنایی نمایندگان پارلمان با هنرهشتم در اردیبهشت 1393 برگزار کرده است.
رسانه ها و نوشتن: دغدغه همیشگی
باقریان در حوزه رسانه در بعد بینالمللی هم اقداماتی انجام داده است و توانسته است ضمن عضویت در هیات تحریریه ژورنال روابطعمومي آسیا پاسیفیک (AP PR)، مقالاتی هم در ژورنالهای بینالمللی به چاپ برساند.
کتاب، کتابخوانی و نشر کتاب نیز از دغدغه های همیشگی باقریان بوده است، به گونه ای که از همان آغاز فعالیت در این حوزه علاوه بر انتخاب و انتشار کتابهای صاحب نظران و اندیشمندان این حوزه، کار خود را با تالیف کتاب “روابطعمومي در نظام آموزش عالی” کلید زده و علیرغم فعالیتهای گسترده در این حوزه، هیچگاه از تالیف و انتشار کتاب غافل نبوده است و هر سال به طور متوسط بین دو تا سه کتاب تالیف و منتشر کرده است. فهرست کتابهای تالیف شده و یا کتابهایی که با دیگر همکارانش تالیف و منتشر کرده است عبارتند از:
– “فلسفه روابطعمومي کاربردی”،
– “روابطعمومي کاربردی و فنون برگزاری گردهمایی ها”،
– “روابطعمومي نوشتاری و تکنیک های رسانهای”،
– “عکس و کاربردهای آن در روابطعمومي”، “فنون روابطعمومي” (ویژه خبرنامه)،
– “فنون روابطعمومي” (ویژه روابطعمومي الکترونیک)،
– “بزرگان روابطعمومي”( 3جلد)،
– “روابطعمومي در کلاس جهانی”،
– “مدیریت نمایشگاه” (مشترک)،
– “مدیریت تولید و انتشار بروشور” (1391)،
– “روابطعمومي دولتی”،
– “فنون روابطعمومي” (1393)
– استانداردهای روابطعمومي جلد 2 – مشترک (1396)
– استانداردهای روابطعمومي جلد 3 (1396)،
– روابطعمومي دانش محور و مدیریت محتوا (1396)،
– مهارتهای ارتباطی موثر (1397)،
– رویکردهای نوین کاربردی خلاقیت در روابطعمومي (1397)،
– روزنامهنگاری پهپادی (1397)،
– سالنامه تخصصی روابطعمومي (1397)،
– مدیریت پاسخگویی در روابطعمومي (1397)،
– مدیریت روابطعمومي دولتی- جلد اول (1398)،
– مدیریت روابطعمومي دولتی- چلد دوم (1398)،
– روابطعمومي در عصر هوش مصنوعی(1398)،
– سالنامه تخصصی روابطعمومي (1398)،
– سناریونگاری در روابطعمومي (1398)،
– برنامه ریزی استراتژیک برای روابطعمومي (1398)،
– سناریونگاری در مدیریت روابطعمومي-وزیری (1398)،
– مدیریت گردهمایی- ویرایش سوم (1398)،
– مسئولیت اجتماعی در عصر کرونا (1399)،
– مدیریت و برنامهریزی روابطعمومي تجربهمحور (1399)،
– روابطعمومي در عصر کرونا (1399)،
– مدیریت گردهمایی (1400)،
– فراگشت فلسفه ارتباطات (چشمانداز روابطعمومي سلامت در عصر کرونا) (1400).
وی همچنین در سال ۱۳۹۶ و پس از دوسال کار و تلاش با همکاری همسر خود موفق به تدوین و انتشار اولین “دانشنامه وقف” در ایران شد که سه جلد آن در ۲۳۴۴ صفحه به چاپ رسید. همچنین وی در سال ۱۳۹۴ به عنوان پژوهشگر و نویسنده برگزیده عرصه وقف از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه کشور انتخاب و معرفی شد.
پایه گذاری شبکه ای ازخدمات متنوع و موثر در حوزه روابطعمومي
راهاندازی نخستین “شبکه اطلاعرسانی روابطعمومي ایران” شارا (اwww.shara.ir) هم از دیگر اقدامات وی در حوزه روابطعمومي، رسانه و ارتباطات است که از حدود سال 1390 راه اندازی شده است و توانسته است تاکنون جایگاه منحصر بفردی را در این حوزه به خود اختصاص دهد و اقدامات سازنده دیگری نیز از جمله اثرات حضور وی در این حوزه روابطعمومي که به اهم آن به شرح زیر اشاره می کنیم:
– تهیه، تنظیم و انتشار نخستین «سرود روابطعمومي» در ایران
– مدیریت ترجمه و انتشار دایره المعارف روابطعمومي در دو جلد نفیس
– برگزاری نخستین کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران/ 1383
– انتشار نخستین فرهنگ جامع روابطعمومي در ایران
– بنیانگذاری جایزه دکتر حمید نطقی پدر روابطعمومي ایران (1383)
– برگزاری دومین دوره جوایز ممتاز جهانی کارگزاران مسلمان روابطعمومي توسط انتشارات کارگزار روابطعمومي/ 18 آذر 1391
– راهاندازی پایگاه اطلاعرسانی کنفرانس بینالمللی روابطعمومي ایران به عنوان تنها سایت دو زبانه روابطعمومي در ایران (icpr)
– برگزاری نخستین دوره آموزشی اینترنت در روابطعمومي ایران
– برگزاری نخستین همایش بینالمللی روابطعمومي دو (PR 0.2)
– برگزاری نخستین همایش زن و روابطعمومي/ 17مهرماه 1392
– برگزاری نخستین همایش بررسی نقش روابطعمومي در صنعت بانکداری/ 25مرداماه 1394
– پیشنهاد بنیانگذاری “ نشان عالی روابطعمومي” و برگزاری نخستین دوره آن در تالار وحدت با همکاری انجمن متخصصان روابطعمومي
– انتشار نخستین تمبر روابطعمومي در ایران
– انتشار کتاب «استانداردهای روابطعمومي»/1392و جلد دوم در سال 1394
– ارایه نخستین گواهینامه بینالمللی روابطعمومي به شرکتکنندگان اولین کنفرانس بینالمللی روابطعمومي در ایران (1383)
– برگزاری نخستین همایش و جشن روابطعمومي در تالار وحدت با همکاری انجمن متخصصان روابطعمومي/1392
– اولین رخداد ملی بررسی مسائل و چالشهای روابطعمومي ایران/ 15شهریور1395
– برگزاری مراسم گرامیداشت سالروز تولد صنعت روابطعمومي در جهان در ایران
– انجام بیش از 120 پروژه پژوهشی و مشاورهای
– مدیریت بیش از 35 واحد روابطعمومي و …